Monomestvergister maakt de verwachting meer dan waar
Ons aandeel in deze indrukwekkende installatie is een compleet Slootsmid Mestscheiding Systeem in een 20 ft. zeecontainer. De installatie is uitgevoerd met een Gea Westfalia Pro 3000 Decanter. Hier wordt de mest door middel van zeer hoge G-krachten gecentrifugeerd in dikke en dunne fractie.
Deze kant en klare unit is uitgevoerd met een Slootsmid SF6E elektrisch snijfilter, twee Kuipers wompompen als aan- en afvoer. De dikke fractie wordt door een sterke Slootsmid vijzel partij afgevoerd.
De zeecontainer is door ons volledig geïsoleerd en ingericht in twee compartimenten met een loopdeur aan elke zijkant. Het besturingscompartiment is voorzien van overdruk en klimaat beheersing. Boven de decanter is een takelbalk gemonteerd om in de toekomst veilig onderhoud te kunnen uitvoeren.
Slootsmid is van begin af aan betrokken geweest bij dit project, van concept tekening tot het in werk stellen van de gehele installatie.
De monomestvergister bij varkensbedrijf ’n Stol in Hoge Hexel draait als een tierelier. ‘Dit is de eerste keer dat we meemaken dat álles beter uitpakt dan verwacht.’
Tot dusver is alles en iedereen enthousiast over Biogas Hoge Hexel. Dat bleek tijdens de open dag, eind juni. Volgens de eigenaren, varkenshouder Willy Tijs en CCS Energie Advies in Deventer, is het de grootste monomestvergister op boerderijschaal. De installatie draait sinds vorig jaar november en de resultaten zijn beter dan verwacht. Uitgangspunt was dat 20.000 ton vleesvarkensmest nodig was om jaarlijks 320.000 kuub groen gas te produceren. Het blijkt nu dat 14.000 ton vleesvarkensmest voldoende is om dit volume gas te leveren. Willy Tijs is geen man van uitgebreide toespraken. De kern van zijn betoog luidde: “Het gaat fantastisch. Ik ben super tevreden over het project.” Een constante kwaliteit tamelijk verse mest is wel voorwaarde voor een goede gasproductie. Die les is wel geleerd. De mest is niet ouder dan een maand, hooguit zes weken.
Lees verder onder de foto‘s
De Bio UP-installatie waardeert ruw methaangas op tot groen gas van aardgaskwaliteit. De capaciteit schommelt rond de 40 kuub per uur.
Groen gas
Met de zogeheten Bio UP-installatie naast de vergister wordt biogas opgewaardeerd tot groen gas. Het ruwe gas moet eerst zijn ontdaan van zwavel, CO2 en vocht alvorens dit op het netwerk geleverd mag worden. De gasleverantie is gelimiteerd op circa 40 kuub per uur. Deze begrenzing is technisch, maar ook economisch, want voor dit volume wordt SDE-subsidie verkregen. Een zo groot mogelijk volume mest vergisten is sowieso niet de insteek van de initiatiefnemers. Het vergisten van varkensmest is een middel, geen doel op zich.
Dat meer gas wordt geproduceerd dan de ondernemers kunnen verkopen, is geen ramp. Het digestaat wordt ter plekke gescheiden in een dikke en dunne fractie. De bedoeling is het surplus aan gas te gebruiken om de dikke fractie te hygiëniseren, zodat dit vanaf het bedrijf direct de grens over mag. Dat scheelt aan afzetkosten. De verwachting is dat een exportwaardig product bijna kosteloos wordt gehaald, als de vraag goed is. De mestscheider draait op elektriciteit. De daken van de varkensstallen liggen vol zonnepanelen, zodat de stroom betaalbaar en ook groen is.
De mestscheider draait op elektriciteit en zit verwerkt in een afsluitbare container.
Afzet dunne fractie loopt als een trein
De dunne fractie van de vergiste vleesvarkensmest bevat per ton 1 kilo fosfaat en 6 kilo stikstof. Mede door de hoge kunstmestprijzen dit voorjaar verliep de afzet van de dunne fractie als een trein. Voor de afzet betaalt Tijs een marktconforme prijs, vertelt hij. Niettemin ziet hij mogelijkheden om de afzetkosten van de dunne fractie te verlagen. Het plan is namelijk om te investeren in een stikstofstripper. Daarmee is het mogelijk de ammoniakale stikstof uit de dunne fractie te verwijderen. Hierin zit dan geen 6 kilo stikstof per ton meer in, maar de helft. Alleen de organisch gebonden stikstof blijft na strippen achter in de dunne fractie. Dit heeft twee pluspunten. Een groter volume mest is dichterbij het bedrijf te plaatsen, omdat de gehalten lager zijn. Het andere voordeel is dat het concentraat is af te zetten als kunstmestvervanger. Door het strippen en scrubben wordt zogeheten ammoniumsulfaat verkregen.
De dikke fractie na scheiden is mooi rul en zeer homogeen. Tijs wil dit op termijn zelf hygiëniseren, omdat hij toch meer gas produceert dan hij kan leveren.
Geur in de omgeving
Het erf, de opslag van de dikke fractie, de vergister zelf, alles ziet er keurig uit op en rond het bedrijf, stellen de bezoekers vast. Van geur is amper sprake, behalve iets bij de mestscheider. De dikke fractie is overigens mooi homogeen en rul. Dat kan ook bijna niet anders, omdat de mest veertig dagen in de vergister verblijft en dan continu wordt geroerd.
René Cornellissen is directeur van CCS Energie Advies. Het bedrijf dat mede-eigenaar is van Biogas Hoge Hexel én de leverancier van de techniek. Cornelissen is ook positief verrast over de ontwikkeling van Biogas Hoge Hexel. Hij is vanzelfsprekend veel betrokken bij calculaties voorafgaand aan de bouw van vergisters: Cornelissen: “Dit is de eerste keer dat we meemaken dat álles beter uitpakt dan verwacht. Met de huidige SDE verdient de vergister zich in vijf jaar terug.”
De vergister op het erf van varkensbedrijf ’n Stol van Willy Tijs vergist de mest van de eigen vleesvarkens, plus van vier collega-vleesvarkenshouders. Het volume aangevoerde mest zal op termijn kleiner worden. Tijs is van plan een nieuwe stal te bouwen, maar ditmaal met dagontmesting. Dan krijgt de vergister echt dagverse mest aangeboden met een groter gaspotentieel dan in de mest uit de gangbare stallen met opslag onder de roosters. Specialisten van Wageningen UR zijn onderzoek gestart naar de werking van Biogas Hoge Hexel. Later dit jaar zal meer duidelijkheid zijn over onder meer de milieuwinst van het vergisten en bewerken van varkensmest.
Voor de open dag zijn voornamelijk vleesvarkenshouders uitgenodigd. Het vergisten van alleen zeugenmest is geen optie. Dat is te waterig.
Op papier sowieso veel milieuwinst haalbaar
Volgens modelberekeningen van Wageningen UR zijn de emissies in de varkenshouderij het laagst als wordt gewerkt met dagontmesting en directe bewerking van de mest. Daarbij is gekeken naar de hele keten, vanaf het ontstaan van de mest tot en met het uitrijden ervan. Op stalniveau is een luchtwasser het meest efficiënt om de ammoniakemissie te reduceren, tot 95%. Over de hele keten is dagontmesting en directe bewerking van de mest beter. De reden is dat met bewerkte mest de emissies tijdens het aanwenden tot tienmaal lager liggen dan met drijfmest.
De bezoekers konden alles bekijken en vragen stellen aan de initiatiefnemers.
Voor verlaging van de emissie van broeikasgassen is dagontmesting het beste, mits de mest snel wordt bewerkt. Anders treden alsnog emissies op tijdens de opslag of het aanwenden van de mest. In vergelijking tot een stal zonder luchtwasser en mest die een halfjaar onder de stal blijft zitten, is de ammoniakreductie met dagontmesting en mestbewerking 75% en nemen de broeikasgasemissies 59% af. De berekening zijn uit het project NL Next Level Mestverwaarding dat is gedaan om inzicht te krijgen op welke wijze mestbewerking bijdraagt aan kringlooplandbouw en de reductie van de stikstof-, CO2– en methaanemissie.
Een paar technische gegevens van de Bio UP-installatie voor het opwaarderen van biogas tot groen gas.
Atikel uit De Boerderij, bron: https://www.boerderij.nl/monomestvergister-maakt-de-verwachting-meer-dan-waar